Sewas Maciran Habes
Koçgiri ( kurdish: قوذ قيري / Qoçgîrî ) göç etti anlamına gelir. Koçgiri’nin K’sı kürtçede gırtlakdan söylenir. Koç veya Goç (QOÇ) , kelime anlamıyla göç demektir. Giri ise, etti demektir. Koç-giri veya Goç-giri ( Qoçgiri ), göç etti demektir. Koç-girin veya Goç-girin ( Qoç-girin) , göç ettiler demektir.
Koçgiri aşireti kuzey-doğu Diyarbakır, Bingöl, Elazığ ve Tunceli (Dersim)’den ağır ağır göç ederek, Sivas, Zara ve İmranlı bölgesine bir olup yerleşen, zamanla islamiyet içerisinde 12 imam yolunu benimsemiş, anadili Kürtçe olan bir Kurmanci aşiretidir.
Bir kaç bölgelerden şimdiki Sivas, Zara ve İmranlı’ya yerleşen bu halk, daha başarılı ve güçlü olmak, siyasi ve ekonomik açıdan, ayrıyetten ırk, kültür ve dil de birbirine uydukları için, bir olmaya karar verirler ve bir aşiret olurlar. Yeni bir tarihe imza atmak, zorluklarla yaşayan göçü unutmamak için, aşirete KOÇGİRİ adı verilir. thumb|Koçgiri aşireti, merkez bölgesi Bir kac yüzyıl önce, kız verip almalardan herkes birbiriyle Müsayip, Kirve, Akraba oldukdan sonra, asiret icerisinde, aile grupları olmaya başladı. Koçgirinin büyük ana gruplari;
- Saran, Sariki
- Iban, Ibiki
- Balan, Baliki
- Sefan, Sefiki
Tabi seneler geçtikçe Koçgiri Aşireti içerisinde, daha çok aile grupları oluşmuştur. Ama şimdiki mevcut olan grupların hepsi, bu dört ana aileden oluşmuştur. Koçgiri Aşireti içerisinde değişik gruplar olabilir, ama bütün aile grupları kendini her zaman büyük BİR aile, Koçgiri’li olarak bilmiştir.
Koçgiri Kürtçesi
BearbeitenKoçgiri Kürtçesi kendine göre has ve saf bir Kürtçedir. Bunun en güzel örnekleri türkülerimiz ve şiirlerimizdir. Parmak kadar sayacak, az Türkçe içeren Kürtçemiz; Kuzey-doğu Diyarbakır, Bingöl, Elazığ ve güney Tunceli (Pertek, Mazgirt) Kürtçesine benzemektedir. Hem kelime anlamıyla hemde gramatik anlamıyla bu saydığımız şehirlerin Kürtçesine yakındır. Başka bölgelerin Kürtçesi ise farklıdır (Türkiyenin güney doğusunda yaşayan diğer Kürtlerin Kürtçesi).thumb|Göç Bundan dolayı anlayacağımız budur ki; Koçgiri Aşiretinin bugünkü Iran`dan gelip, Sivas Zara ve İmranli’ya, Anadolunun, başda saydığımız bölgelerden bir araya gelmesidir. Bazı araştırmacılardan, Koçgiri aşireti, sırf Tunceli bölgesinden ve Dersim aşiretlerinin birisidir diye sunulmaktadır. Fakat bizim araştırmalarımıza göre bu doğru değildir. Tunceli’nin; Nazımiye, Pülümür, Hozat ve Ovacık ilçelerinden Sivas yöresine göç etmiş bir Alevi aşiretidir denilmektedir. Yalnız hepimizin bildiği kadarıyla bu bölgelerin %95’i Zazaca konuşmaktadır. Bundan dolayı bizim bu bölgelerden gelmemizin bir imkanı yoktur. Zazaca konuşan toplumun coğrafyası belli bölgeleri içeriyor. Kuzey-batı Diyarbakır, Elazığ’ın güneyi ve kuzeyi-doğusu, Bingöl’ün kuzey-batısı (bu başta saydığımız şehirlerde Zazaca konuşan halk azınlıktadır), Tunceli ve Erzincan ( Erzincanın %80i Zaza ). Koçgiri’nin coğrafyasına baktığımız zaman; güney-doğusunda Zazaca, kuzey-batısında ise, Türkçe konuşulmaktadır. Koçgiri aşiretinin ana dili ise Kürtçenin Kurmanca lehçesidir. Eğer Nazımiye, Pülümür, Hozat ve Ovacık ilçelerinden Sivas yöresine göç etmiş bir alevi aşireti ise o zaman o bölgenin insanından olması gerekirdi. Yani Zaza bir aşireti olması gerekirdi. Bu durum öyle olmadığı için, Tunceli’nin bu sayılan bölgelerden Sivas’a yerleşen bir halk olması şüphelidir. Sonuçta Koçgiri bölgesinin, güney-doğusunda Zazaca, kuzey-batısında ise Türkçe konuşulmaktadır. Madem aslımız Zazadır ne zaman, kimin ve kimlerin etkisinde kalarak bu dilimiz asimile olmuş ve yerine Kurmanci lehçesi öğrenilmiştir.
