Nike (Literaturpreis)

Der Nike-Literaturpreis (Nagroda literacka Nike) ist die bedeutendste literarische Auszeichnung Polens.

Verleihung 2005

Sie wird seit 1997 jedes Jahr im Herbst von der gleichnamigen Stiftung in einer öffentlichen Veranstaltung für das beste polnische Buch des jeweiligen Vorjahres verliehen. Hauptziel des Preises ist die Förderung polnischer Literatur im In- und Ausland. Teilnahmeberechtigt sind selbständige Veröffentlichungen (ohne Anthologien) nahezu aller Genres, einschließlich Autobiographien, Essays und Sachbüchern (ausgenommen wissenschaftliche Monographien). Der Wettbewerb, an dem nur lebende Autoren teilnehmen können, umfasst drei Stufen. Im Mai schlägt eine neunköpfige Jury 20 Bücher vor, aus diesen wählt sie im September sieben Finalisten aus, daraus am Tag der Verleihung im Oktober wiederum den Träger des Preises, der mit 100.000 Złoty dotiert ist. Der Sieger bekommt zusätzlich eine von dem Bildhauer Gustaw Zemła geschaffene Nike-Skulptur. Gestiftet wurde der Preis von der Tageszeitung Gazeta Wyborcza und der Firma NICOM Consulting. Zusätzlich vergeben die Leser der Gazeta Wyborcza einen Publikumspreis an einen der sieben Finalisten.

Jury

Die Jury setzt sich seit 2000 durchgehend aus neun Literaturwissenschaftlern und Schriftstellern zusammen. In den Jahren 1997 und 1998 zählte die Jury acht und 1999 nur sechs Mitglieder.

Die Jury setzte sich 2018 aus folgenden Mitgliedern zusammen: Agata Dowgird (2018), Joanna Krakowska (2017–2018), Anna Nasiłowska (2018), Antoni Pawlak (2017–2018), Paweł Próchniak (2018), Paweł Rodak (2016–2018), Joanna Szczęsna (2017–2018), Andrzej Werner (2016–2018) und Marek Zaleski (2005–2007, 2017–2018).

Ehemalige Mitglieder sind Erwin Axer (2000–2001), Edward Balcerzan (2009–2011), Tadeusz Bartoś (2007–2009), Stanisław Bereś (1997–2003), Henryk Bereza (2005–2007), Marek Beylin (2012–2014), Jan Błoński (1997–2000), Grażyna Borkowska (2009–2011), Jolanta Brach-Czaina (2000–2002), Tadeusz Bradecki (2008–2010), Piotr Bratkowski (1997–2002, 2014–2016), Lidia Burska (2003–2005), Stefan Chwin (1997–2003), Izabella Cywińska (2005–2007), Przemysław Czapliński (2011–2013), Tadeusz Drewnowski (2006–2008), Kinga Dunin (2008–2010), Tomasz Fiałkowski (2009–2011, 2015–2017), Andrzej Franaszek (2004–2005), Jan Gondowicz (2011–2013), Mikołaj Grabowski (2013–2015), Irena Grudzińska-Gross (2014–2016), Inga Iwasiów (2011–2013), Maria Janion (1997–2004), Jerzy Jarzębski (2001–2003), Ryszard Kapuściński (1997–1998), Ryszard Koziołek (2012–2015), Marcin Król (2008–2010), Kazimierz Kutz (2002–2004), Andrzej Makowiecki (2004–2006), Rafał Marszałek (2014–2016), Stanisław Musiał (2000–2002), Dariusz Nowacki (2007–2009), Tadeusz Nyczek (2012–2014), Stanisław Obirek (2014–2016), Wacław Oszajca (2003–2005), Adam Pomorski (2010–2012), Maria Poprzęcka (2012–2014), Maria Anna Potocka (2015–2017), François Rosset (2002–2004), Henryk Samsonowicz (1997–2000), Iwona Smolka (2010–2012), Tadeusz Sobolewski (2004–2006), Marian Stala (2006–2008), Joanna Szczepkowska (2003), Małgorzata Szpakowska (2006–2008), Józef Tischner (1997–1998), Joanna Tokarska-Bakir (2010–2011, 2013), Piotr Wierzbicki (2004–2006), Marta Wyka (2007–2009) und Maria Zmarz-Koczanowicz (2015–2017).

Preisträger

Jahr	Hauptpreis		Publikumspreis		Finalisten
	Preisträger/-in	Titel	Preisträger/-in	Titel
1997	Wiesław Myśliwski	Widnokrąg	Olga Tokarczuk	Prawiek i inne czasy	Wilhelm Dichter: Koń Pana Boga Michał Głowiński: Mowa w stanie oblężenia Zbigniew Kruszyński: Szkice historyczne Tadeusz Różewicz: Zawsze fragment Andrzej Walicki: Marksizm i skok do królestwa wolności
1998	Czesław Miłosz	Piesek przydrożny	Zygmunt Kubiak	Mitologia Greków i Rzymian	Gustaw Herling-Grudziński: Gorący oddech pustyni Henryk Grynberg: Drohobycz, Drohobycz Irena Jurgielewiczowa: Byłam, byliśmy Jerzy Pilch: Tezy o głupocie, piciu i umieraniu Tadeusz Różewicz: Kartoteka rozrzucona
1999	Stanisław Barańczak	Chirurgiczna precyzja	Olga Tokarczuk	Dom dzienny, dom nocny	Ryszard Przybylski: Baśń zimowa: esej o starości Jerzy Pilch: Bezpowrotnie utracona leworęczność Tadeusz Różewicz: zawsze fragment. recycling Magdalena Tulli: W czerwieni Adam Zagajewski: W cudzym pięknie
2000	Tadeusz Różewicz	Matka odchodzi	Tadeusz Różewicz	Matka odchodzi	Andrzej Czcibor-Piotrowski: Rzeczy nienasycone Wilhelm Dichter: Szkoła bezbożników Krystyna Kłosińska: Ciało, pożądanie, ubranie Ryszard Przybylski: Rozhukany koń. Esej o myśleniu Juliusza Słowackiego Jarosław Marek Rymkiewicz: Znak niejasny, baśń półżywa Adam Zagajewski: Pragnienie
2001	Jerzy Pilch	Pod Mocnym Aniołem	Jerzy Pilch	Pod Mocnym Aniołem	Kinga Dunin: Karoca z dyni Jan T. Gross: Sąsiedzi. Historia zagłady Żydowskiego miasteczka Henryk Grynberg: Memorbuch Artur Daniel Liskowacki: Eine kleine Piotr Szewc: Zmierzchy i poranki Wojciech Tochman: Schodów się nie pali
2002	Joanna Olczak-Ronikier	W ogrodzie pamięci	Olga Tokarczuk	Gra na wielu bębenkach	Julia Hartwig: Nie ma odpowiedzi Krystian Lupa: Labirynt Tadeusz Różewicz: Nożyk profesora Marcin Świetlicki: Czynny do odwołania Krzysztof Varga: Tequila
2003	Jarosław Marek Rymkiewicz	Zachód słońca w Milanówku	Dorota Masłowska	Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną	Julia Hartwig: Błyski Czesław Miłosz: Orfeusz i Eurydyka Wisława Szymborska: Chwila Wojciech Tochman: Jakbyś kamień jadła Andrzej Walicki: Rosja, katolicyzm i sprawa polska
2004	Wojciech Kuczok	Gnój	Wojciech Kuczok	Gnój	Ewa Lipska: Ja Daniel Odija: Tartak Mieczysław Porębski: Nowosielski Ryszard Przybylski: Krzemieniec. Opowieść o rozsądku zwyciężonych Magdalena Tulli: Tryby Henryk Waniek: Finis Silesiae
2005	Andrzej Stasiuk	Jadąc do Babadag	Ryszard Kapuściński	Podróże z Herodotem	Anna Bikont: My z Jedwabnego Hanna Krall: Wyjątkowo długa linia Ewa Kuryluk: Goldi Tadeusz Różewicz: Wyjście Dariusz Suska: Cała w piachu
2006	Dorota Masłowska	Paw królowej	Wisława Szymborska	Dwukropek	Piotr Matywiecki: Ta chmura powraca Zbigniew Mentzel: Wszystkie języki świata Eustachy Rylski: Warunek Mariusz Wilk: Wołoka Michał Witkowski: Lubiewo
2007	Wiesław Myśliwski	Traktat o łuskaniu fasoli	Mariusz Szczygieł	Gottland	Maria Janion: Niesamowita słowiańszczyzna Jerzy Pilch: Moje pierwsze samobójstwo Tomasz Różycki: Kolonie Marcin Świetlicki: Muzyka Środka Magdalena Tulli: Skaza
2008	Olga Tokarczuk	Bieguni	Olga Tokarczuk	Bieguni	Urszula Kozioł: Przelotem Piotr Matywiecki: Twarz Tuwima Włodzimierz Nowak: Obwód główny Małgorzata Szejnert: Czarny ogród Bronisław Świderski: Asystent śmierci Krzysztof Varga: Nagrobek z lastryko
2009	Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki	Piosenka o zależnościach i uzależnieniach	Krzysztof Varga	Gulasz z turula	Andrzej Bart: Fabryka muchołapek Inga Iwasiów: Bambino Ignacy Karpowicz: Gesty Tomasz Piątek: Pałac Ostrogskich Bohdan Sławiński: Królowa tiramisu
2010	Tadeusz Słobodzianek	Nasza klasa	Magdalena Grochowska	Jerzy Giedroyc. Do Polski ze snu	Jacek Dehnel: Ekran kontrolny Julia Hartwig: Jasne niejasne Wojciech Jagielski: Nocni wędrowcy Janusz Rudnicki: Śmierć czeskiego psa Piotr Sommer: Dni i noce
2011	Marian Pilot	Pióropusz	Sławomir Mrożek	Dziennik 1962–1969	Justyna Bargielska: Obsoletki Joanna Bator: Chmurdalia Ignacy Karpowicz: Balladyny i romanse Wojciech Nowicki: Dno oka. Esej o fotografii Andrzej Stasiuk: Dziennik pisany później
2012	Marek Bieńczyk	Książka twarzy	Andrzej Franaszek	Miłosz: biografia	Krystyna Czerni: Nietoperz w świątyni. Biografia Jerzego Nowosielskiego Filip Springer: Miedzianka. Historia znikania Małgorzata Szejnert: Dom żółwia. Zanzibar Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki: Imię i znamię Magdalena Tulli: Włoskie szpilki
2013	Joanna Bator	Dunkel, fast Nacht (Ciemno, prawie noc)	Szczepan Twardoch	Morfina	Justyna Bargielska: Bach for my baby Kaja Malanowska: Patrz na mnie, Klaro! Igor Ostachowicz: Noc żywych Żydów Maciej Sieńczyk: Przygody na bezludnej wyspie Katarzyna Surmiak-Domańska: Mokradełko
2014	Karol Modzelewski	Zajeździmy kobyłę historii. Wyznania poobijanego jeźdźca	Ignacy Karpowicz	Ości	Brygida Helbig: Niebko Jerzy Pilch: Wiele demonów Patrycja Pustkowiak: Nonce zwierzęta Szymon Słomczyński: Nadjeżdża Marcin Świetlicki: Jeden
2015	Olga Tokarczuk	Księgi Jakubowe	Olga Tokarczuk	Księgi Jakubowe	Jacek Dehnel: Matka Makryna Wioletta Grzegorzewska: Guguły Ignacy Karpowicz: Sońka Jacek Podsiadło: Przez sen Magdalena Tulli: Szum Szczepan Twardoch: Drach
2016	Bronka Nowicka	Nakarmić kamień	Magdalena Grzebałkowska	1945. Wojna i pokój	Piotr Matywiecki: Którędy na zawsze Renata Lis: W lodach Prowansji. Bunin na wygnaniu Weronika Murek: Uprawa roślin południowych metodą Michurina Maciej Płaza: Skoruń Ziemowit Szczerek: Tatuaż z tryzubem
2017	Cezary Łazarewicz	Żeby nie było śladów. Sprawa Grzegorza Przemyka	Stanisław Łubieński	Dwanaście srok za ogon	Radka Franczak: Serce Genowefa Jakubowska-Fijałkowska: Paraliż przysenny Jacek Podsiadło: Włos Bregueta Monika Sznajderman: Fałszerze pieprzu Krzysztof Środa: Las nie uprzedza
2018	Marcin Wicha	Rzeczy, których nie wyrzuciełem	Marcin Wicha	Rzeczy, których nie wyrzuciełem	Anna Bikont: Sendlerowa. W ukryciu Wojciech Bonowicz: Druga ręka Mikołaj Grynberg: Rejwach Jerzy Kronhold: Stance Ewa Lipska: Pamięć operacyjna Paweł Sołtys: Mikrotyki
2019	Mariusz Szczygieł	Nie ma	Mariusz Szczygieł	Nie ma	Aleksander Kaczorowski: Ota Pavel. Pod powierzchnią Marcin Kołodziejczyk: Prymityw. Epopeja narodowa Małgorzata Rejmer: Błoto słodsze niż miód. Głosy komunistycznej Albanii Zyta Rudzka: Krótka wymiana ognia Juliusz Strachota: Turysta polski w ZSRR Szczepan Twardoch: Królestwo
2020	Radek Rak	Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli	Joanna Gierak-Onoszko	27 śmierci Toby’ego Obeda	Agnieszka Dauksza: Jaremianka Piotr M. Majewski: Kiedy wybuchnie wojna? 1938. Studium kryzysu Paweł Piotr Reszka: Płuczki Monika Sznajderman: Pusty Las Filip Zawada: Rozdeptałem czarnego kota przez przypadek
2021	Zbigniew Rokita	Kajś	Zbigniew Rokita	Kajś	Kasper Bajon: Fuerte Krzysztof Fedorowicz: Zaświaty Aleksandra Lipczak: Lajla znaczy noc Grzegorz Piątek: Najlepsze miasto świata Jacek Podsiadło: Podwójne wahadło Monika Śliwińska: Panny z „Wesela“
2022	Jerzy Jarniewicz	Mondo cane	Joanna Ostrowska	Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej	Anna Cieplak: Rozpływaj się Artur Domosławski: Wygnaniec. 21 scen z życia Zygmunta Baumana Edward Pasewicz: Pulverkopf Maciej Płaza: Golem Kacper Pobłocki: Chamstwo
2023	Zyta Rudzka	Ten się śmieje, kto ma zęby	Grzegorz Piątek	Gdynia obiecana	Wiktoria Bieżuńska: Przechodząc przez próg, zagwiżdżę Anna Bikont: Cena. W poszukiwaniu żydowskich dzieci po wojnie Mateusz Górniak: Trash Story Piotr Sommer: Lata praktyki Ilona Wiśniewska: Migot. Z krańca Grenlandii

Weblinks

• Homepage