Griechische Zahlwörter

griechische Zahlen als Wörter
(Weitergeleitet von Dodeka)

Griechische Zahlwörter, die zumeist über das Lateinische aus dem Griechischen vermittelt wurden, sind wie Präpositionen Wortbestandteil vieler deutscher und internationaler Fach- und Lehnwörter.

Altgriechische Zahlwörter

Bearbeiten

Die Tabelle zeigt die Formen des attischen Dialekts. Deklinierbare Zahlwörter sind gelb unterlegt; die Reihenfolge der Genera ist Maskulinum, Femininum, Neutrum.

Kardinalzahl
(Nominativ)
Ordinalzahl
(Nom. Sg. Mask.)
Multiplikativa Präfix Derivate
1 εἷς, μία, ἕν
[heîs, mía, hen]
πρῶτος
[prôtos]
ἅπαξ / ἁπλοῦς
[hápax] / [haploûs]
μονο-
[mono-]
Protium, Proton, Protagonist, Protandrie, Protogynie, Protokoll, Protoplasma, Prototyp, Protein, Hapax legomenon, Haploid, Monochrom, Monogamie, Monogramm, Monotheismus, Monotonie, Hendiadyoin
2 δύο
[dýo]
δεύτερος
[deúteros]
δίς / διπλόος
[dís] / [diplóos]
δι-
[di-]
Deuterium, Deuteron, Digramm, Ditonus, Diode, Deuteragonist, Deuteronomium, Diplodocus, Diploid, Distichon, Distickstoffmonoxid, Dichlormethan, Diethylether, Dicyclopentadien, Kohlendioxid
3 τρεῖς, ~, τρία
[treîs, ~, tría]
τρίτος
[trítos]
τρίς
[trís]
τρι-
[tri-]
Tritium, Triton, Trigramm, Tritonus, Triode, Triptychon, Trichlormethan, Trilogie, Trillion, Trigonometrie, Trikolon
4 τέτταρες, ~, τέτταρα
[téttares, ~, téttara]
τέταρτος
[tétartos]
τετράκις
[tetrákis]
τετρα-
[tetra-]
Tetrade, Tetraeder, Tetragon, Tetragramm, Tesserakt, Tetralogie, Tetrameter, Tetrarch, Tetrachlorkohlenstoff, Tetrachlormethan, Tetryl, Tetrachord, Tetraquark
5 πέντε
[pénte]
πέμπτος
[pémptos]
πεντάκις
[pentákis]
πεντα-
[penta-]
Pentachlorphenol, Pentachord, Pentaeder, Pentagon, Pentagramm, Pentamerie, Pentamerone, Pentameter, Pentan, Pentaprisma, Pentarchie, Pentateuch, Pentathlon, Pentatonik, Pentode, Pentium, Pentaquark
6 ἕξ
[hex]
ἕκτος
[héktos]
ἑξάκις
[hexákis]
ἑξα-
[hexa-]
Hexadezimal, Hexaeder, Hexagon, Hexagramm, Hexalogie, Hexameter, Hexapoden, Hexan, Hexachord
7 ἑπτά
[heptá]
ἕβδομος
[hébdomos]
ἑπτάκις
[heptákis]
ἑπτα-
[hepta-]
Heptagon, Heptagramm, Heptan, Heptatonik, franz. hebdomadaire = wöchentlich (7 Tage)
8 ὀκτώ
[oktō]
ὄγδοος
[ógdoos]
ὀκτάκις
[oktákis]
ὀκτα-
[okta-]
Oktaeder, Oktan, Oktogon, Oktogramm, Oktopus, Oktopode
9 ἐννέα
[ennéa]
ἔνατος
[énatos]
ἐνάκις
[enákis]
ἐννεα-
[ennea-]
Enneagramm, Enneacanthus
10 δέκα
[déka]
δέκατος [dékatos] δεκάκις
[dekákis]
δεκα-
[deka-]
Dekade, Dekaeder, Dekagon, Dekagramm, Dekalog, Dekapode, Dekan, Dekameron
11 ἕνδεκα
[héndeka]
ἑνδέκατος
[hendékatos]
ἑνδεκάκις
[hendekákis]
ἑνδεκα-
[hendeka-]
Hendekasyllabus, Hendekan
12 δώδεκα
[dōdeka]
δωδέκατος
[dōdékatos]
δωδεκάκις
[dōdekákis]
δωδεκα-
[dōdeka-]
Dodekaeder, Dodekanes, Dodekaphonie, Dodekaórton
13 τρεῖς/~/τρία καὶ δέκα
[treîs/~/tría kaì déka]
τρίτος καὶ δέκατος
[trítos kaì dékatos]
τρισκαιδεκάκις
[triskaidekákis]
τρισκαιδεκα-
[triskaideka-]
Triskaidekaphobie
14 τέτταρες/~/τέτταρα καὶ δέκα
[téttares/téttara kaì déka]
τέταρτος καὶ δέκατος
[tétartos kaì dékatos]
τετρακαιδεκάκις
[tetrakaidekákis]
τετρακαιδεκα-
[tetrakaideka-]
Tetradekasilan
15 πεντεκαίδεκα
[pentekaídeka]
πέμπτος καὶ δέκατος
[pémptos kaì dékatos]
πεντεκαιδεκάκις
[pentakaidekákis]
πεντακαιδεκα-
[pentakaideka-]
Pentadekan
16 ἑκκαίδεκα
[hekkaídeka]
ἕκτος καὶ δέκατος
[héktos kaì dékatos]
ἑκτακαιδεκάκις
[hektakaidekákis]
ἑκτακαιδεκα-
[hektakaideka-]
Hexadezimalsystem
17 ἑπτακαίδεκα
[heptakaídeka]
ἕβδομος καὶ δέκατος
[hébdomos kaì dékatos]
ἑπτακαιδεκάκις
[heptakaidekákis]
ἑπτακαιδεκα-
[heptakaideka-]
Heptadekagon
18 ὀκτωκαίδεκα
[oktōkaídeka]
ὄγδοος καὶ δέκατος
[ógdoos kaì dékatos]
ὀκτωκαιδεκάκις
[oktōkaidekákis]
ὀκτωκαιδεκα-
[oktōkaideka-]
Oktodekagon
19 ἐννεακαίδεκα
[enneakaídeka]
ἔνατος καὶ δέκατος
[énatos kaì dékatos]
ἐννεακαιδεκάκις
[enneakaidekákis]
ἐννεακαιδεκα-
[enneakaideka-]
20 εἴκοσι
[eíkosi]
εἰκοστός
[eikostós]
εἰκοσάκις
[eikosákis]
εἰκοσα-
[eikosa-]
Ikosaeder, Eikosanoide
30 τριάκοντα
[triākonta]
τριακοστός
[triākostós]
τριακοντάκις
[triākontákis]
τριακοντα-
[triākonta-]
Triakontan, Rhombentriakontaeder
40 τετταράκοντα
[tettarákonta]
τετταρακοστός
[tettarakostós]
τετταρακοντάκις
[tettarakontákis]
τετταρακοντα-
[tettarakonta-]
 
50 πεντήκοντα
[pentēkonta]
πεντηκοστός
[pentēkostós]
πεντηκοντάκις
[pentēkontákis]
πεντηκοντα-
[pentēkonta-]
Pentekontaetie, Pfingsten (von griechisch πεντηκοστή [ἡμέρα] „der fünfzigste Tag“)
60 ἑξήκοντα
[hexēkonta]
ἑξηκοστός
[hexēkostós]
ἑξηκοντάκις
[hexēkontákis]
ἑξηκοντα-
[hexēkonta-]
 
70 ἑβδομήκοντα
[hebdomēkonta]
ἑβδομηκοστός
[hebdomēkostós]
ἑβδομηκοντάκις
[hebdomēkontákis]
ἑβδομηκοντα-
[hebdomēkonta-]
 
80 ὀγδοήκοντα
[ogdoēkonta]
ὀγδοηκοστός
[ogdoēkostós]
ὀγδοηκοντάκις
[ogdoēkontákis]
ὀγδοηκοντα-
[ogdoēkonta-]
 
90 ἐνενήκοντα
[enenēkonta]
ἐνενηκοστός
[enenēkostós]
ἐνενηκοντάκις
[enenēkontákis]
ἐνενηκοντα-
[enenēkonta-]
100 ἑκατόν
[hekatón]
ἑκατοστός
[hekatostós]
ἑκατοντάκις
[hekatontákis]
ἑκατον(το)-
[hekaton(to)-]
Hekatombe, Hekatoncheiren, Hektar, Hektoliter, Hektogramm
200 διακόσιοι, διακόσιαι, διακόσια
[diākósioi] usw.
διακοσιοστός
[diākosiostós]
διακοσιάκις
[diākosiákis]
διακοσα-
[diākosa-]
 
300 τριακόσιοι, τριακόσιαι, τριακόσια
[triākósioi] usw.
τριακοσιοστός
[triākosiostós]
τριακοσιάκις
[triākosiákis]
τριακοσα-
[triākosa-]
 
400 τετρακόσιοι, τετρακόσιαι, τετρακόσια
[tetrakósioi] usw.
τετρακοσιοστός
[tetrakosiostós]
τετρακοσιάκις
[tetrakosiákis]
τετρακοσα-
[tetrakosa-]
 
500 πεντακόσιοι, πεντακόσιαι, πεντακόσια
[pentakósioi] usw.
πεντακοσιοστός
[pentakosiostós]
πεντακοσιάκις
[pentakosiákis]
πεντακοσα-
[pentakosa-]
 
600 ἑξακόσιοι, ἑξακόσιαι, ἑξακόσια
[hexakósioi] usw.
ἑξακοσιοστός
[hexakosiostós]
ἑξακοσιάκις
[hexakosiákis]
ἑξακοσα-
[hexakosa-]
 
700 ἑπτακόσιοι, ἑπτακόσιαι, ἑπτακόσια
[heptakósioi] usw.
ἑπτακοσιοστός
[heptakosiostós]
ἑπτακοσιάκις
[heptakosiákis]
ἑπτακοσα-
[heptakosa-]
 
800 ὀκτακόσιοι, ὀκτακόσιαι, ὀκτακόσια
[oktakósioi] usw.
ὀκτακοσιοστός
[oktakosiostós]
ὀκτακοσιάκις
[oktakosiákis]
ὀκτακοσα-
[oktakosa-]
 
900 ἐνακόσιοι, ἐνακόσιαι, ἐνακόσια
[enakósioi] usw.
ἐνακοσιοστός
[enakosiostós]
ἐνακοσιάκις
[enakosiákis]
ἐνακοσα-
[enakosa-]
 
1.000 χίλιοι, χίλιαι, χίλια
[chílioi] usw.
χιλιοστός
[chiliostós]
χιλιάκις
[chiliákis]
χιλιο-
[chilio-]
Chiliasmus, Chiliarch, Kilo, Kilometer
2.000 δισχίλιοι, δισχίλιαι, δισχίλια
[dischílioi] (#)
δισχιλιοστός
[dischiliostós] (#)
δισχιλιάκις
[dischiliákis] (#)
δισχιλιο-
[dischilio-] (#)
 
usw.
10.000 μύριοι, μύριαι, μύρια
[mýrioi] usw.
μυριοστός, μυριαστός
[myriostós, myriastós]
μυριάκις
[myriákis]
μυριο-
[myrio-]
Myriade, Myriapoda, Myriorama, Myriophyllum
20.000 δισμύριοι, δισμύριαι, δισμύρια
[dismýrioi] usw.
δισμυριοστός, δισμυριαστός
[dismyriostós, dismyriastós]
δισμυριάκις
[dismyriákis]
δισμυριο-
[dismyrio-]
 
usw.
(#)  
Das „sch“ ist getrennt zu sprechen, also wie z. B. im Wort „Dornröschen“.

Für die Verbindung von Einern, Zehnern, Hundertern, Tausendern usw. gilt:
Geht die kleinere Dezimaleinheit voran, so muss καί (dt.: und) stehen,
geht die größere voran, so kann καί stehen.

Die Zahlen 1, 2, 3 und 4 werden dekliniert und infolgedessen auch alle damit zusammengesetzten Zahlen:

Nominativ Genitiv Dativ Akkusativ
1 εἷς, μία, ἕν [heîs, mía, hen] ἑνός, μιᾶς, ἑνός [henós], [miâs], [henós] ἑνί, μιᾷ, ἑνί [hení, miâ, hení] ἕνα, μίαν, ἕν [héna, mían, hén]
2 (Dual) δύο [dýo] δυοῖν [dyoîn] δυοῖν [dyoîn] δύο [dýo]
3 τρεῖς, ~, τρία
[treîs, ~, tría]
τριῶν, ~, ~ [triōn] τρισί(ν), ~, ~ [trisí(n)] τρεῖς, ~, τρία [treîs, tría]
4 τέτταρες, ~, τέτταρα [téttares, téttara] τεττάρων, ~, ~ [tettárōn] τέτταρσι(ν), ~, ~ [téttarsi(n)] τέτταρες, ~, τέτταρα [téttares, téttara]
200 (*) διακόσιοι, διακόσιαι, διακόσια [diākósioi, diākósiai, diākósia] διακοσίων, ~, ~ [diākosíōn, ~, ~] διακοσίοις, διακοσίαις, διακοσίοις [diākosíois, diākosíais, diākosíois] διακοσίους, διακοσίας, διακόσια [diākosíous, diākosíās, diākósia]
(*)  
Auf die gleiche Weise werden die übrigen Hunderter, Tausender und Zehntausender dekliniert.

Neugriechische Zahlwörter

Bearbeiten

Die Grundzahlen und deren Lautung nach IPA

0 μηδέν [miˈðɛn]
1 ένας, μία, ένα (1) [ˈɛnas], [ˈmia], [ˈɛna] 11 ένδεκα/έντεκα [ˈɛnðɛka]/[ˈɛndɛka]
2 δύο [ˈðiɔ] 12 δώδεκα [ˈðɔðɛka] 20 είκοσι [ˈikɔsi]
3 τρεις, τρεις, τρία (1) [tris], [ˈtria] 13 δεκατρείς, -τρία (1) [ðɛkaˈtria] 30 τριάντα [triˈanda]
4 τέσσερεις, -ρις, τέσσερα (1) [ˈtɛsɛris], [ˈtɛsɛra] 14 δεκατέσσερις, -α (1) [ðɛkaˈtɛsɛra] 40 σαράντα [saˈranda]
5 πέντε [ˈpɛndɛ] 15 δεκαπέντε [ðɛkaˈpɛndɛ] 50 πενήντα [pɛˈninda]
6 έξι [ˈɛksi] 16 δεκαέξι [ðɛkaˈɛksi] 60 εξήντα [ɛˈksinda]
7 εφτά (auch επτά (2)) [ɛfˈta] ([ɛpˈta]) 17 δεκαεφτά [ðɛkaɛfˈta] 70 εβδομήντα [ɛvðɔˈminda]
8 οχτώ (auch οκτώ (2)) [ɔxˈtɔ] ([ɔkˈtɔ]) 18 δεκαοχτώ [ðɛkaɔxˈtɔ] 80 ογδόντα [ɔɣˈðɔnda]
9 εννιά (auch εννέα (2)) [ɛˈɲa] ([ɛnˈɛa]) 19 δεκαεννιά [ðɛkaɛˈɲa] 90 ενενήντα [ɛnɛ'ninda]
10 δέκα [ˈðɛka] 20 είκοσι [ˈikɔsi] 100 εκατό(ν) [ɛkaˈtɔ(n)]
21 είκοσι ένα (1) 101 εκατόν ένα (1)
22 είκοσι δύο 200 διακόσιοι, -κόσιες,
-κόσια
 (1)
[ðiaˈkɔsça]
23 είκοσι τρία (1) 300 τριακόσιοι, – κόσιες,
-κόσια
 (1)
[triaˈkɔsça]
24 είκοσι τέσσερα (1) 1000 χίλιοι, χίλιες, χίλια (1) [ˈçiʎa]
25 είκοσι πέντε 2000 δύο χιλιάδες [çiˈʎaðɛs]
(1)  
Die Zahlwörter für 1, 3 und 4 werden nach Genus unterschieden und dekliniert, dadurch ebenso die zusammengesetzten Zahlen 13, 14, 21, 23, 24 usw. Das Gleiche gilt für alle Hunderter (außer der 100 selbst) und die Zahl 1000. Bei den deklinierten Zahlworten ist die Reihenfolge mask./fem./neut. angegeben. Beim bloßen Zählen wird die Form des Neutrums benutzt.
(2)  
Sprech- und Schreibalternativen, keine Deklination.

Siehe auch

Bearbeiten

Griechisch:

Latein:

Bearbeiten