Liste polnischer Exonyme für deutsche Toponyme

In dieser Liste werden Orten im deutschen Sprachraum (Städte, Flüsse, Inseln, Länder, Landschaften etc.) die Bezeichnungen gegenübergestellt, die im Polnischen üblich sind bzw. waren.

Historische Bezeichnungen, die im allgemeinen Gebrauch im Polnischen nicht mehr üblich sind (wohl aber im historischen), werden betont dargestellt.

Polnische Bezeichnungen, die in der angegebenen Form nur im Atlas der geographischen Namen der westslawischen Gebiete (Atlas der geographischen Namen des Westslawentums) von Stanisław Kozierowski (1937) bzw. in anderen polnischen Quellen der 1930er und 1940er Jahre vorliegen, wurden mit einem Sternchen * gekennzeichnet. Viele der von Kozierowski angegebenen und in andere zeitgenössische Werke übernommenen Formen werden als gelehrte Neuschöpfungen des polnischen Wissenschaftlers diskutiert (vgl. den externen Link am Ende dieser Seite).

A

Akwizgran: Aachen
Alpy: Alpen
Alzacja: Elsass
Argowia (kanton): Aargau (Kanton)
Austria: Österreich

B

Badenia (kraina historyczna): Baden (historisches Land)
Badenia-Wirtembergia: Baden-Württemberg
Bałtyk, Morze Bałtyckie: Ostsee, Baltisches Meer
Bardo: Barth
Bawaria: Bayern
Bazylea (miasto i kanton): Basel (Stadt und Kanton)
Bełt (Mały Bełt, Wielki Bełt): Belt (Kleiner Belt, Großer Belt)
Berlinek*: Berlinchen
Berno (miasto i kanton): Bern (Stadt und Kanton)
Bezków, Bieżków*: Beeskow
Biała Góra: Belgern
Biała Góra*: Wittenberge
Biała Woda*: Weißwasser/Oberlausitz
Bińce*: Binz
Biskupice: Bischofswerda
Boczów*: Oranienburg (historisch: Bötzow)
Brandenburg, Brenna, Branibór: Brandenburg (Stadt)
Brandenburgia: Brandenburg (Land)
Branibór Nowy*: Neubrandenburg
Bregencja: Bregenz
Brema (miasto i kraj): Bremen (Stadt und Land)
Brudzów*: Brüssow
Brunszwik (miasto i kraina historyczna): Braunschweig (Stadt und historisches Land)
Brzeźnik*: Friesack
Budziszów*: Bützow
Budziszyn: Bautzen

C

Celowiec: Klagenfurt
Cerkwica: Altenkirchen
Chyżyn: Kessin
Chociebuż: Cottbus
Choćków: Gützkow
Ciecierów*: Teterow
Cieszyn*: Tessin (bei Rostock)
Cisów*: Thiessow
Czerwiszcze: Zerbst

Ć

Ćwików: Zwickau

D

Darsin (półwysep): Darss (Halbinsel)
Desawa: Dessau-Roßlau
Dębogard: Damgarten
Dobryług: Doberlug-Kirchhain
Dołęża (rzeka): Tollense (Fluss)
Dolna Saksonia: Niedersachsen
Domienice*: Dömitz
Dosza: Dosse
Drezno: Dresden
Dunaj: Donau
Dymin: Demmin

E

Elstera: Schwarze Elster

F

Frankfurt nad Menem: Frankfurt am Main
Frankfurt nad Odrą: Frankfurt (Oder)
Frankonia: Franken
Frankoński Las: Frankenwald
Fryburg (miasto i kanton): Freiburg (Stadt und Kanton)
Fryburg Bryzgowijski: Freiburg im Breisgau
Fryzja: Friesland
Fryzynga: Freising

G

Gardziec Odrzański, Gardziszcze*: Gartz (Oder)
Gardziec Rugijski, Grodnica*: Garz/Rügen
Getynga: Göttingen
Gnojno*: Gnoien
Gorzyce*: Göritz
Góra: Bergen auf Rügen
Góra, Górzno*: Göhren
Górna Szwabia: Oberschwaben
Grabin*: Finsterwalde
Grąbczów*: Gramzow
Grązy*: Gransee
Grodziec: Graz
Gródek*: Spremberg
Grójcz: Groitzsch
Gryfia: Greifswald
Grzymie*: Grimmen
Gubin: Guben

H

Hanower: Hannover
Hawela, Hobola (rzeka): Havel (Fluss)
Hawelberg, Hobolin: Havelberg
Hesja: Hessen
Holsztyn: Holstein
Hycina (wyspa): Hiddensee (Insel)

I

Izara: Isar

J

Jaromin*: Jarmen
Jasiennik*: Jatznick
Jezioro Bodeńskie: Bodensee
Jezioro Czterech Kantonów: Vierwaldstättersee
Jezioro Morzyckie: Müritz
Jezioro Pławno: Plauer See
Jezioro Zwierzyńskie, Jezioro Skwierzyńskie, Jezioro Swaryńskie: Schweriner See
Jińszcz*: Gingst
Jutlandia: Jütland

K

Kaława, Kalawa*: Calau
Kamienica Saska: Chemnitz
Kamieniec: Kamenz
Kanał Śródlądowy: Mittellandkanal
Karyntia: Kärnten
Kcynia: Eggesin
Kilonia: Kiel
Koblencja: Koblenz
Kolonia: Köln
Konstancja: Konstanz
Komorów, Komarów Zły*, Złokomorów*: Senftenberg
Kopnik, Kopanik, Kopanica: Berlin-Köpenick
Kosków*: Casekow
Krzemień*: Kremmen
Kwedlinburg: Quedlinburg
Kwerfurt: Querfurt

L

Leśnowola*: Bad Freienwalde (Oder)
Licheń*: Lychen
Lipsk: Leipzig
Lotaryngia: Lothringen
Lubeka: Lübeck
Lubij*: Löbau
Lubin: Lübben
Lubnów*: Lübbenau
Lubusz: Lebus
Lucerna: Luzern
Luksemburg: Luxemburg
Luneburska Pustać: Lüneburger Heide

Ł

Łaba: Elbe
Ławno*: Laage
Łączyn: Lenzen
Łeknica (rzeka): Löcknitz (Fluss)
Łęknica*: Löcknitz
Łozice, Łozica*: Loitz
Łuków: Luckau
Łużyce: Lausitz

M

Malechów: Malchow
Małkinia*: Malchin
Marchia Brandenburska: Mark Brandenburg
Marchia Środkowa: Mittelmark
Marchia Wkrzańska: Uckermark
Mechlin, Weligard: Mecklenburg (Ort)
Meklemburgia: Mecklenburg (historisches Land)
Meklemburgia-Pomorze Przednie (†Meklemburgia-Przedpomorze): Mecklenburg-Vorpommern
Men: Main
Miluza: Mülhausen
Miłoradz: Müllrose
Miśnia: Meißen
Mnichów (półwysep): Mönchgut (Halbinsel)
Moguncja: Mainz
Monachium, Mnichów: München
Monastyr: Münster
Morzyce*: Müritz
Moza: Maas
Mozela: Mosel
Mużaków: Bad Muskau

N

Nadrenia-Palatynat: Rheinland-Pfalz
Nadrenia-Północna Westfalia: Nordrhein-Westfalen
Nakło nad Pianą: Anklam
Niemcy: Deutschland
Norymberga: Nürnberg
Nowa Marchia: Neumark
Nowe*: Nauen
Nysa: Neiße

O

Odra: Oder
Odrzycko*: Oderberg
Oleszna*: Welse
Ora: Ohre
Ostrów: Güstrow, Wustrow
Ostfalia: Ostfalen
Otok*: Groß Wudicke

P

Pasawa: Passau
Paszów*: Passow
Palatynat: Pfalz
Perłów*: Perleberg
Piana: Peene
Pianoujście, Kujawice*: Peenemünde
Pieńkuń*: Penkun
Płonia: Plön
Płonina: Fläming
Poczdam, Postąpim: Potsdam
Podbórz*: Putbus
Podgrodzie*: Putgarten
Podleszcze*: Putlitz
Pozdawilk, Pasiwilk*: Pasewalk
Prusy: Preußen
Przegnica: Prignitz
Przemysław, Przęsław: Prenzlau
Przestawilk*: Pritzwalk
Przewóz*: Altefähr
Przybór*: Fürstenwalde
Przybrzeg*: Fürstenberg (Oder)

R

Racibórz: Ratzeburg, Ratibor
Radęca: Regnitz
Radogoszcz: Radegast
Radogoszcz: Rethra
Radwor: Radibor (Sachsen)
Rana (wyspa): Rügen (Insel)
Ratnów*: Rathenow
Ratyzbona: Regensburg
Reknica, Rzekienica: Recknitz
Rędowa: Randow
Ren: Rhein
Rochelice: Rochlitz
Roztoka: Rostock
Rudawy, Kruszcowe Góry: Erzgebirge
Rugia, Rana: Rügen
Ruhra: Ruhr
Ryńsk*: Rheinsberg
Rypin Nowy*: Neuruppin
Rzepin*: Rappin

S

Saara: Saar
Sadniki*: Zehdenick
Saksonia: Sachsen
Saksonia-Anhalt: Sachsen-Anhalt
Sala, Soława: Saale
Sebnice: Sebnitz
Serbiszcze: Zerbst
Smreczany: Fichtelgebirge
Solura: Solothurn
Sośnica: Sassnitz
Spira: Speyer
Sprewa, Szprewa: Spree
Stare Warpno: Altwarp
Starków: Storkow
Stargard: Oldenburg in Holstein
Stargard: Burg Stargard
Strasburg, Sztrasburg: Straßburg
Straż Pańska: Herrnhut
Strażno*: Strasburg (Uckermark)
Struma: Stremme
Strzała: Strehla, auch Riesa
Strzałów: Stralsund
Strzelce Nowe: Neustrelitz
Styria: Steiermark
Sucha, Ziemia Sucha: Zauche (Landschaft)
Szafuza: Schaffhausen
Szlezwik-Holsztyn: Schleswig-Holstein
Szlezwik: Schleswig
Szpandawa: Spandau
Sztutgart: Stuttgart
Szwabia: Schwaben
Szwajcaria: Schweiz

Ś

Świecie nad Odrą, Świeć*: Schwedt/Oder
Święciana, Święcina: Schwentine
Święty Ostrów*: Wustrow (Fischland)

T

Tęplin*: Templin
Trawna (rzeka): Trave (Fluss)
Trewir: Trier
Trzebiatów nad Dołężą: Altentreptow
Trzebudzice*: Tribsees
Turgowia: Thurgau
Turyngia: Thüringen
Turyński Las: Thüringer Wald
Turzegłowy*: Torgelow
Tybinga: Tübingen
Tyrol: Tirol

U

Unstruta: Unstrut
Utyń*: Eutin
Uznam (miasto i wyspa): Usedom (Stadt und Insel)

W

Wagria: Wagrien
Warnawa (rzeka): Warnow (Fluss)
Warzno*: Waren (Müritz)
Wembrza (wyspa): Fehmarn (Insel)
Westfalia: Westfalen
Wezera: Weser
Węgroujście: Angermünde
Wiedeń: Wien
Wiedeński Las: Wienerwald
Wierzbno: Werben (Elbe)
Wirtembergia: Württemberg
Witów (półwysep): Wittow (Halbinsel)
Wittenberga, Witemberga Wittenberg
Wkra (rzeka): Uecker (Fluss)
Wkra, Wkroujście, Wkryujście: Ueckermünde
Wojerce, Wojrowice*: Hoyerswerda
Wolimierz: Wolmirstedt
Wołogoszcz, Ołogoszcz*: Wolgast
Wormacja: Worms
Wrzecień*: Wriezen
Wurcin: Wurzen
Wysoka*: Wittstock/Dosse
Wyspy Północnofryzyjskie: Nordfriesische Inseln
Wyspy Wschodniofryzyjskie: Ostfriesische Inseln
Wyszomierz: Wismar

Z

Zabrodzie*: Schaprode
Zagłębie Ruhry: Ruhrgebiet
Zagrodzie*: Sagard
Zające*: Sanitz
Zgorzelec: Görlitz
Zieleń*: Sellin
Złota Niwa: Goldene Aue
Zurych: Zürich
Zwierzyn, Skwierzyn, Swarzyń: Schwerin

Ż

Żelazowa Huta: Eisenhüttenstadt
Żytawa: Zittau
Żytyce: Zeitz

Siehe auch

Literatur

Jan Grzenia: Słownik nazw własnych. Ortografia, wymowa, słowotwórstwo i odmiana. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998. ISBN 83-01-12500-4.
Stanisław Kozierowski Ks.: Atlas nazw geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej. Zeszyt IIA. Strzałów, Utyń, Strzelce Nowe, Zwierzyn. Nauka i Praca, Poznań 1937.
Jerzy Strzelczyk: Słowianie połabscy. Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2002, ISBN 83-7177-087-1.
Stanisław Walewski: Langenscheidts Taschenwörterbuch Deutsch, Polnisch-Deutsch, Deutsch-Polnisch. Langenscheidt, Berlin [u. a.] 1996, ISBN 3-468-11260-2.

Weblinks